Mniszek – Korzeń mniszka 50g
Mianem mniszków zwyczajowo określa się blisko spokrewnione ze sobą gatunki drobnych roślin z rodziny astrowatych powszechnie występujących na terenie całego świata (w Europie, Azji i Afryce Północnej na stanowiskach naturalnych, a na pozostałych kontynentach – jako zawleczone przez człowieka). Są do siebie tak podobne, że ich odróżnienie wymaga bardzo specjalistycznej wiedzy i szczegółowych badań porównawczych. Tylko na terenie Polski występuje ponad 200 różnych gatunków mniszka, podczas gdy w Europie ich liczba przekracza 1000. Wszystkie jednak cechują się zbliżonym wyglądem liści (zebrane w rozetę) i kwiatów (żółte, koszyczkowe kwiatostany), jak również podobnymi właściwościami fitologicznymi. Mniszek lekarski to roślina rosnąca praktycznie wszędzie, dlatego często uznawana bywa za uciążliwy chwast, szczególnie w przypadku upraw wielkopowierzchniowych.
SUROWIEC: korzeń mniszka (radix taraxaci)
Korzeń mniszka zawiera znaczne ilości inuliny, ponadto gumy roślinne, glicerydy kwasów organicznych, mannitol, laktony, cholinę i żywice.
DZIAŁANIE
Korzeń mniszka lekarskiego działa silnie żółciopędnie. Przyspiesza przemianę materii i ułatwia trawienie. Osłania wątrobę i drogi żółciowe, zmniejsza ryzyko kamicy lub łagodzi jej skutki, zapobiega odkładaniu złogów i tworzeniu zastojów żółci. Reguluje pracę wątroby i pozostałych narządów układu trawiennego. Ponadto korzeń mniszka wykazuje działanie moczopędne i ułatwia usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu. Odtruwa, zapobiega tworzeniu się obrzęków, łagodzi objawy reumatyzmu i chorób stawowych. Wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, zwiększa poziom hemoglobiny we krwi i poprawia poziom dotlenienia tkanek. Ogólnie poprawia samopoczucie, wzmaga apetyt i uzupełnia niedobory witamin i soli mineralnych.
ZASTOSOWANIE
Surowiec znajduje zastosowanie przede wszystkim w chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego przebiegającymi z zastojem żółci i zahamowaniem wydzielania soków trawiennych. Uważany jest za skuteczny w chorobach trzustki, śledziony i żołądka. Pomaga w chorobach metabolicznych, reguluje trawienie w zaparciach i pomaga zwalczyć zapalenia bakteryjne i wirusowe. Zmniejsza kruchość naczyń krwionośnych, uelastycznia żyły i tętnice, zapobiega ich pękaniu. Uważany jest za skuteczny w niedoborach witamin i mikroelementów, w kuracjach dla rekonwalescentów, osób po długich i wyczerpujących chorobach, jak również dla anemików i osób na diecie odchudzającej. Może być stosowany wspomagająco do regulacji cyklu miesiączkowego u kobiet.
PRZECIWWSKAZANIA
Nadwrażliwość na mniszka lekarskiego, niedrożność dróg żółciowych, ropniak pęcherzyka żółciowego, niedrożność jelit. Generalnie jest uznawany za jedną z najlepiej tolerowanych roślin leczniczych. Istnieje jednak możliwość reakcji alergicznej u szczególnie wrażliwych pacjentów. Mniszek może nasilać dolegliwości żołądkowe w przypadku nadkwaśności soku żołądka, tak jak inne surowce goryczkowe.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
2 łyżeczki korzenia mniszka lekarskiego zalać 200 ml wrzącej wody. Pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez 30 minut, przecedzić. Pić 3-4 razy dziennie po 100 ml jako środek żółcio- i moczopędny.
Miód
50 g korzeni mniszka wymieszać z 100 ml miodu naturalnego i 2 łyżkami alkoholu o mocy 40%. Dokładnie wymieszać. Zażywać 3 razy dziennie po 1 łyżce.
Nalewka
50 g korzeni mniszka lekarskiego zalać 300 ml alkoholu o mocy 40-60%. Pozostawić w ciemnym miejscu do maceracji na 14 dni. Przefiltrować, zlać do butelki. Spożywać 3-4 razy dziennie po 5 ml jako środek żółcio- i moczopędny.
Mieszanki ziołowe
Na skąpomocz i obrzęki
50 g korzenia mniszka wymieszać z 50 g ziela krwawnika, 50 g ziela glistnika, 50 g ziela skrzypu, 50 g kwiatu arniki, 50 g liści brzozy, 50 g ziela nawłoci, 50 g owocu jałowca, 50 g owoców kopru 50 g kwiatu lipy. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 4 x dziennie po 100 ml dla zwiększenia ilości produkowanego moczu, zmniejszania obrzęków i ograniczenia ilości wody zalegającej w organizmie.
Żółciopędna i na trawienie
50 g korzeni mniszka wymieszać z 50 g liści miety, 50 g ziela piołunu, 50 g tymianku, 50 g korzenia cykorii podróżnika i 50 g kłączy tataraku. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 4 x dziennie po 100 ml jako środek silnie żółciopędny i pobudzający produkcję soków trawiennych.
