Lipa – kwiatostan lipy 50g
Lipa należy do dużych, dorastających do 30 m wysokości drzew, których naturalny obszar występowania ograniczony jest do Europy i zachodniej Azji. W Polsce często traktowana jest jako roślina ozdobna, sadzona w parach, ogrodach i przy domach. Surowcem leczniczym są kwiaty pozyskiwane na początku kwitnienia (przed zawiązaniem się owoców) z dwóch gatunków lipy: drobnolistnej i szerokolistnej. Niestety zbiór surowca nie należy do łatwych – z jednej strony podczas kwitnienia lipy oblegane są przez roje pszczół zbierających nektar, z którego później pozyskuje się miód lipowy, z drugiej zaś wymaga wspinania się na wysokie korony i uważne cięcie jedynie gałązek z kwiatami, prowadzone w taki sposób, by nie uszkodzić drzewa .
SUROWIEC: kwiat lipy (flos tilae )
Zawiera śluzy, flawonoidy (w tym rutynę, kwertycynę i astragalinę, glukozę, olejek eteryczny, garbniki oraz kwasy fenolowe (kawowy, galusowy, chinowy, chologenowy). Ponadto fitosterole, trójterpeny, i sole mineralne .
DZIAŁANIE
Kwiat lipy działa napotnie i uspokajająco. Łagodzi podrażnienia błon śluzowych, w szczególności górnych dróg oddechowych, gardła i przewodu pokarmowego, rozluźnia mięśnie i przeciwdziała skurczom. Działa przeciwkaszlowo, wzmacniająco na organizm, oraz osłaniająco na narządy wewnętrzne. Wykazuje skuteczność w profilaktyce i leczeniu biegunek i zatruć pokarmowych. Obniża lepkość krwi i poprawia krążenie. Wzmaga diurezę i ułatwia pozbycia się nadmiaru wody z organizmu. Napary z kwiatu lipy mogą być stosowane zewnętrznie do przemywania skóry jako środek przeciwbakteryjny, antyseptyczny, łagodzący podrażnienia i podnoszący poziom nawilżenia tkanek podskórnych (tym samym zwiększający jej elastyczność i poprawiający wygląd). Wyciągi z kwiatu lipy sprawdzają się jako płukanki do włosów łamliwych – wzmacniają ich strukturę i uodparniają na uszkodzenia mechaniczne, przeciwdziała pojawianiu się łupieżu.
ZASTOSOWANIE
Stosowanie kwiatu lipy zaleca się przy przeziębieniach, grypie, anginie, zapaleniach oskrzeli, krtani i płuc, przebiegających z gorączką i dreszczami. Przyspiesza proces zdrowienia, zmniejsza gorączkę (szczególnie w zestawieniu z syropem z malin i miodem lipowym) ułatwia usuwanie toksyn z organizmy i ułatwia rekonwalescencję. Przy kaszlu, bolesnych skurczach żołądka i jelit spowodowanych niesprawnością. Ponadto pomocniczo w leczeniu nadciśnienia, kruchości naczyń krwionośnych, opuchlizn i obrzęków. Do przemywania skóry suchej i z wypryskami, hamuje łojotok, nadmierne wydzielanie serum oraz przeciwdziała występowaniu łupież na skórze owłosionej głowy. Do przemywania powiek w nadmiernym przesuszeniu spojówek. U dzieci i młodzieży kwiat lipy może być stosowany jako łagodny środek uspokajający, ułatwiający zasypianie i łagodzący stany napięcia nerwowego.
PRZECIWWSKAZANIA
Brak. Napary z kwiatów lipy mogą być stosowane również u dzieci.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
1 łyżeczkę rozdrobnionych kwiatów lipy zalać 200 ml wrzącej wody. Odstawić pod przykryciem do zaparzenia na 15 minut. Po przestygnięciu odcedzić i pić po pół szklanki 3 x dziennie po jedzeniu.
Do kąpieli lecznicznych
50 g kwiatów lipy wymieszać z 30 g łącza tataraku, 20 g kwiatów lawendy i 20 g kwiatów lub ziela wrzosu. Zalać 2 litrami gorącej wody, po czym podgrzewać na wolnym ogniu przez 30 minut uważając, aby nie doprowadzić do wrzenia. Przecedzić przez płótno. Napar dodać do wody w wannie, a przecedzone zioła zawiązać w płócienny worek i również umieścić w wodzie. Czas kąpieli nie powinien przekroczyć 25 minut. Po wyjściu z kąpieli nie wycierać się, a jedynie okryć ciepłym szlafrokiem. Kąpiel działa relaksująco, uspokajająco i napotnie, pomaga zwalczyć ostry nieżyt nosa.
Mieszanki ziołowe
Napotna
50 g kwiatów lipy wymieszać z 50 g kwiatu czarnego bzu, 50 g owoców berberysu lub 50 g kłącza perzu. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 200 ml wrzącej wody. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 15 minut. Po schłodzeniu odcedzić. Dodać sok malinowy (dla dzieci) lub kieliszek rumu (dla dorosłych) i wypić przed snem.
Uspokajająca
50 g kwiatów lipy wymieszać z 50 g korzenia kozłka lekarskiego (waleriany) i 50 g liści melisy. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 200 ml wrzącej wody. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 15 minut. Po schłodzeniu odcedzić. Pić 3 x dziennie po jedzeniu po 50-75 ml w stanach wzmożonego napięcia nerwowego.
